Jakie naruszenia prawa są objęte ustawą o ochronie sygnalistów?

Zgłoszenia sygnalistów mają na celu głównie zapewnienie skuteczniejszego egzekwowania prawa w obszarach istotnych z punktu widzenia interesu publicznego. Dlatego też przepisy o ochronie sygnalistów zawierają katalog dziedzin prawa, których naruszenia mogą być przedmiotem zgłoszenia. Obejmują one naruszenia dotyczące:

• korupcji;
• zamówień publicznych; 
• usług, produktów i rynków finansowych;
• zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
• bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
• bezpieczeństwa transportu;
• ochrony środowiska;
• ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
• bezpieczeństwa żywności i pasz;
• zdrowia i dobrostanu zwierząt;
• zdrowia publicznego;
• ochrony konsumentów;
• ochrony prywatności i danych osobowych;
• bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
• interesów finansowych skarbu państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
• rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym zasad konkurencji 
  i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
• konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej.

Dany podmiot prawny może dodatkowo ustanowić zgłaszanie naruszeń dotyczących obowiązujących w tym podmiocie regulacji wewnętrznych (np. regulaminu pracy) lub standardów etycznych (np. kodeksów postępowania, polityki antymobbingowej). Dotyczy to choćby wszelkiego rodzaju procedur, instrukcji, polityk i regulaminów. Może to pomóc w kształtowaniu właściwych postaw pracowników. Wykorzystanie stworzonych do tego kanałów zgłoszeń i upoważnionych komórek powołanych do podejmowania działań następczych może pozwolić na efektywniejsze przeciwdziałanie naruszeniom wewnętrznych standardów i kształtowanie odpowiedzialnych postaw pracowników. 

dr Karol Kulig

Radca prawny, doktor nauk prawnych, właściciel butikowej kancelarii prawa pracy współtwórca i współwłaściciel aplikacji do zarządzania zgłoszeniami sygnalistów.

07.04.2025